Stanisław WIGURA (ur. 9 kwietnia 1903 w Warszawie, zm. 11 września
1932 w katastrofie lotniczej pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna), konstruktor
lotniczy i lotnik, współzałożyciel zespołu konstrukcyjnego RWD, wykładowca Politechniki
Warszawskiej. Wraz z pilotem Franciszkiem Żwirką zwyciężył w międzynarodowych
zawodach lotniczych Challenge w 1932 roku
W
młodości interesował się techniką i lotnictwem, był aktywnym harcerzem 2. Warszawskiej
Drużyny Harcerskiej. W 1920 roku, podczas wojny polsko-radzieckiej, służył
ochotniczo w 8. pułku artylerii polowej. Po wojnie, powrócił do nauki w gimnazjum,
które ukończył w 1921 i rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki
Warszawskiej. Był jednym z założycieli Sekcji Lotniczej Koła Mechaników Studentów
Politechniki Warszawskiej, w której spotkał m.in. Stanisława Rogalskiego i Jerzego
Drzewieckiego. W grudniu 1925 studenci Sekcji utworzyli warsztaty Sekcji
Lotniczej, w których budowali samoloty. W 1926 Wigura i Rogalski opracowali
swój pierwszy samolot WR-1 (nazwa pochodziła od ich inicjałów), zbudowany
w 1927 roku. W
1927 trójka konstruktorów: Rogalski, Wigura i Drzewiecki podjęła stałą współpracę,
tworząc zespół konstrukcyjny RWD, nazwany tak od inicjałów założycieli.
Wigura odpowiedzialny był w nim przede wszystkim za obliczenia konstrukcji.
W 1928 zbudowali pierwszy samolot sportowy RWD-1, zbudowany w jednym egzemplarzu,
wyróżniony za oryginalną konstrukcję. W 1929 roku Wigura ukończył Politechnikę,
uzyskując dyplom inżyniera-mechanika. W tym roku uzyskał również dyplom pilota
sportowego w Aeroklubie Akademickim. Zespół RWD zaczął konstruować coraz
bardziej udane samoloty - sportowy RWD-2 z 1929 roku został zbudowany w liczbie
4 sztuk, a jego rozwinięcie RWD-4 z 1930 - w liczbie 9 sztuk. Samoloty te
były aktywnie używane w polskim sporcie lotniczym początku lat trzydziestych,
odnosząc pewne sukcesy. W
tym czasie Wigura zaczął też sam brać udział w sporcie lotniczym. Najbardziej
znaczącym czynnikiem stała się jego przyjaźń ze starszym o 6 lat porucznikiem
pilotem Franciszkiem Żwirką, skierowanym przez władze wojskowe w 1929 na stanowisko
oficera łącznikowego przy Aeroklubie Akademickim. Od
tej pory, Wigura najczęściej latał w załodze ze Żwirką jako mechanik. Między
9 sierpnia a 6 września 1929 dokonali oni lotu okrężnego wokół Europy, na trasie
Warszawa-Frankfurt-Paryż-Barcelona-Marsylia-Mediolan-Warszawa, długości prawie
5000 km, na pierwszym egzemplarzu RWD-2. 6 października, na RWD-2, zwyciężyli
w I Locie Południowo-Zachodniej Polski. W lipcu 1930 Żwirko z Wigurą wzięli
udział w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych Challenge 1930 na samolocie
RWD-4, lecz 25 lipca musieli się wycofać na skutek awarii silnika, po przymusowym
lądowaniu w Hiszpanii. 7
września 1930, Żwirko z Wigurą ponownie zwyciężyli na RWD-2 w II Locie Południowo-Zachodniej
Polski, na przełomie września i października zwyciężyli w III Krajowym Konkursie
Awionetek (na RWD-4), a na przełomie września i października 1931 roku - w IV
Krajowym Konkursie Samolotów Turystycznych, na prototypie RWD-5. W
międzyczasie, Wigura z pozostałymi konstruktorami projektował nowe samoloty:
łącznikowy RWD-3 z 1930 (jeden egzemplarz), sportowy RWD-7 do bicia rekordu wysokości
z 1931 (jeden egzemplarz) i sportowy RWD-5 z 1931, zbudowany w liczbie 20 sztuk
i wsławiony lotem przez Atlantyk. W 1932 roku powstał nowoczesny samolot
sportowy RWD-6, przeznaczony na zawody samolotów turystycznych Challenge 1932.
Wytypowany do wzięcia udziału w Challenge'u Żwirko, wybrał Wigurę jako swojego
mechanika. W zawodach rozegranych w dniach 20-28 sierpnia 1932, załoga Żwirko
i Wigura, na RWD-6, zajęła pierwsze miejsce, wygrywając z uważanymi za faworytów
załogami niemieckimi oraz reprezentacjami z pozostałych krajów i przynosząc
wielki sukces polskiemu lotnictwu, będący wspólnym osiągnięciem pilota i konstruktora. 11
września 1932, lecąc na meeting lotniczy do Pragi, Franciszek Żwirko wraz ze Stanisławem
Wigurą zginęli w katastrofie w lesie pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna na Śląsku
Cieszyńskim, na terenie Czech, na skutek oderwania się skrzydła samolotu RWD-6
podczas burzy (zobacz Żwirkowisko). Obaj zostali pochowani w Alei Zasłużonych
na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Stanisław Wigura był odznaczony Krzyżem
Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi. (źródło:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Wigura) Linki: -
http://www.cierlicko.unas.cz/Cierlicko/1932/index.htm - http://www.rotundabielsko.com/wiadomosci/wiadomosc02.asp
- http://www.zgapa.pl/zgapedia/Stanis%C5%82aw_Wigura.html - http://lotniczapolska.pl/Zwirki-i-Wigury-start-do-wiecznosci-,137
- http://www21.brinkster.com/rocznice/Zwirko%20i%20Wigura.htm - http://rwd-dwl.net
- http://www.filmpolski.pl/fp/index.php/418798 |