Jan ODERFELD (ur. 19 lutego 1908 w Częstochowie), profesor, matematyk,
inżynier, konstruktor silników lotniczych, wieloletni wykładowca Politechniki
Warszawskiej. Członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego;
Wydział VI Nauk Technicznych. Były członek Polskiej Akademii Nauk; Wydział
IV - Nauk Technicznych; Komitet Budowy Maszyn
(foto:
PW)
Jego
ojciec był doktorem chemii i współwłaścicielem Zakładów Graficzno-Papierniczych
przy ul. Waszyngtona w Częstochowie (znanych jako Drukarnia Oderfelda
i Kohna).
(Częstochowa,
ul. Waszyngtona.
Zrujnowany budynek, w którym kiedyś mieściła się drukarnia Oderfeldów.
Jan Oderfeld przez lata starał się odzyskać rodzinną własność zabraną
w 1954 roku przez ludowe państwo. Bezskutecznie.
Foto: Grzegorz Skowronek / AG)
Ukończył
sekcję ogólną Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej. Swoją
pracę zawodową rozpoczął w latach dwudziestych XX wieku w wytwórni "Pocisk",
w której powstał m.in. silnik birotacyjny inż. Henryka Brzeskiego. Przed
wojną pracował w przemyśle lotniczym, jako inżynier-konstruktor silników i
turbin lotniczych. Był współtwórcą pierwszej konstrukcji polskiego silnika
odrzutowego. W 1931, wraz z inż. Władysławem Bernadzikiewiczem i inż. Józefem
Sachsem, zbudował pierwszy w Polsce duży model turbinowego silnika odrzutowego.
W 1932 w Warsztacie Doświadczalnym Państwowych Zakładów Inżynierii - Ursus,
wykonał silnik odrzutowy, zwany strumienicą, o zasadzie działania identycznej
z zasadą działania współczesnego silnika pulsacyjnego. Od jesieni 1934 r.
współuczestniczył (głównym konstruktorem był inż. Stanisław Nowkuński) w projektowaniu
8-cylindrowego silnika rzędowego o układzie odwróconej litery V i mocy startowej
450 KM, który miał służyć do napędu m.in pierwszego polskiego samolotu wielozadaniowego
PZL.38 Wilk. Do 1938 r. wykonano 7 prototypów takich silników. Po tragicznej
śmierci inż. Nowkuńskiego - usuwał usterki i problemy rozwojowe tego, podówczas
bardzo zaawansowanego, silnika lotniczego. Pracował też nad wersją rozwojową
z 12 cylindrami i mocą 600 KM. W czasie wojny pracował w Skierniewicach w
Zakładzie Mechanicznym jako kierownik. Po
wojnie rozpoczął działalność dydaktyczną, początkowo w szkole Wawelberga i Rotwanda,
a następnie od roku 1949 do 1978 na Politechnice Warszawskiej. Od roku
1955, do emerytury w roku 1978, był kierownikiem Katedry Teorii Maszyn i Mechanizmów
Politechniki Warszawskiej. W latach 1965 - 1967 był dziekanem Wydziału Mechanicznego
Energetyki i Lotnictwa PW. Jest twórcą polskiej szkoły teorii maszyn i mechanizmów.
Działał także w Głównym Urzędzie Jakości i Miar. Był twórcą polskiego
systemu norm, a w szczególności statystycznego odbioru jakości towarów klasyfikowanych.
W tej dziedzinie doktoryzował się u profesora Hugona Steinhausa. Działając
w PKN i Stowarzyszeniu Inżynierów i Mechaników Polskich przyczynił się do upowszechnienia
statystycznej kontroli jakości w przemyśle. Wspólnie z Wiktorem Narkiewiczem
zaprojektował pamięć magnetyczną. Ich bębny magnetyczne, od czasu opatentowania
w roku 1967, były seryjnie produkowane przez ELWRO i stały się standardowym
wyposażeniem komputerów używanych w RWPG. Jan Oderfeld działał też w PAN,
gdzie prowadził grupę zastosowań matematyki. Jest założycielem Międzynarodowej
Federacji Teorii Maszyn i Mechanizmów. Od
powstania w 1954 r. kwartalnika Archiwum budowy maszyn współredagował to pismo.
Początkowo jako członek Rady Redakcyjnej, potem Komitetu Redakcyjnego, a
następnie - do roku 1991 - jako redaktor działu mechaniki.
(foto: PW)
19
lutego 2008 roku, z okazji setnej rocznicy urodzin, został uhonorowany
tytułem doktora honoris causa Politechniki Warszawskiej.
(foto: PW)
Prof.
Jan Oderfeld odszedł 17 marca 2010 roku.
Pożegnano Go tydzień później na cmentarzu ewangelicko-augsburskim
w Warszawie...
(źródło:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Oderfeld)
Linki:
-
Memories of Professor Jan Oderfeld (1908 - 2010) >>>
- Prof. Jan Oderfeld skończył 100 lat >>>
- Doktor honoris causa Politechniki Warszawskiej >>>
- Uroczystość nadania godności doktora honoris causa Prof. Janowi Oderfeldowi
>>>
- nekrolog w Gazecie Wyborczej >>>
- Biografia napisana w 2007 roku >>>
- Krzysztof Leski - Wspomnienie o Profesorze >>>
|